4. Taşıyıcı ızgaraya göre giydirme cepheler !
a) Çubuk Sistem
Bina strüktürüne bağlı olarak aks aralarına asılmış dikey kayıtlar arasına, yatay kayıtların montajı ile oluşturulmuş sisteme denir. Cephe ait panellerin dıştan veya içten takılması mümkündür. Ülkemizde diğer sistemlere göre maliyeti en düşük olduğu için en çok tercih edilen sistemdir. Binanın çalışması sırasında oluşabilecek yatay ve düşey hareketlere karşı zayıf bir uyumu vardır. Hareket toleransı 1-2 mm kadar sınırlı bir sistemdir (Şenkal 2002). Sisteme ait montaj detaylarının iyi çalışması gerekmektedir ve işi iyi bilen bir ekip tarafından montajı yapılmalıdır. Büyük yüzeylerde ve 20’den fazla kat sayısı olan yapılarda tercih edilmesi önerilmez. Bazı projeler için bir veya iki aks üretim alanlarında çatılarak şantiye alanına sevk edilebilmektedir (Atalay 2006).
b) Yarı Panel Sistem
Bu sistemi oluşturan elemanlar kat boyunda ve kat bazında düşey şeritleri olan paneller gibidir. Sistemde her kat kendi içinde bağımsız olsa da cepheyi kaplayan elemanlar bütünlük arz etmektedir. Sisteme ait elemanlar parçalı olarak şantiyeye gelir ve yerine monte edilir. Dikey profillerin kat hizalarında yatay profiller ile bağlanması ile süreklilik sağlanmaktadır. Kaplama da kullanılan cam gibi malzemelerin dıştan veya içten olacak şekilde iki ayrı uygulaması vardır (Oktuğ 1991).
Yarı panel sistemin panel sisteme göre daha ekonomik oluşu ve yapısal hareketlere karşı esneklik göstermesi ile avantajları vardır. (İlhan 2004).
c) Panel Sistem
Panel sistemi oluşturan iskelet yapısında yatay ve düşey elemanlar fabrikalarda üretilip ilgili şantiyeye sevk edilir. Projeye göre bir veya iki aks genişliğinde ve bir kat yüksekliğindedir. Şantiyeye sevk edilmiş olan panellerde camlar ve hatta tüm aksesuarları tamamlanmıştır. Bedeni güç ile taşınamayacak bir ağırlığa sahip oldukları için montaj elemanı olarak sayabileceğimiz vinç, platform vb. makinalar aracılığı ile monte edilir.
Panel sistemlerde montaj öncesi her türlü imalat kontrolü yapılabildiği için yalıtım açısından daha verimli olup hataların en aza indirgenmesi mümkündür. Sistemin pahalı olması bir dezavantaj yaratsa da hızlı montaj süresi ile şantiyelerde süre ile ilgili kısıtlamalarda yarar sağlamaktadır.Yapımı devam eden inşaatlarda alt katlardan başlayarak hızla imalat devam edebilmektedir. Sistemde detayların çözümü gereği yatay ve dikey derzler artış göstermekte bu da fazla profil kullanılmasına sebep olmaktadır. Şantiye imalat süresi,sağladığı olumlu yapısal konfor koşulları ve performans değerleri ile avantajlı sistemdir (Oktuğ 1991). Sistem tamamı ile panellerden oluştuğu için düşey ve yatay bina
hareketlerini sönümleyebilir. Panel sistemde eleman ölçeğinde yapılan imalatlar ve sürekli kontrol edilmesi hata oranlarını düşürmektedir.
Kazim AYDIN
Cephe mühendisi
inşaat yüksek mühendisi
